Archivio dei filosofi del Rinascimento

/p. 101/ tollet aeternitatem. Materia namque prima

in tot portiunculas dissecta, non iccirco

aeternitatem amittit; quapropter mare, etiamsi

divisum in partes esset, non ideo tamen fieret

non aeternum. Alex. – Habesne aliam Cardani

rationem? I. C. – Maxime. Alex. – Quaenam illa

est? I. C. – «Si mare – inquit Cardanus – initium habuit,

ab initio dulce aut salsum erat. Non salsum fuit,

cum tantum salis non potuerit immisceri [quod] aquam

corrumperet; sincera enim omnia facta esse existimandum

est. Nam quae nascuntur, ut lacus et flumina, sapore

carent [...]. Quod, si sapore caruit ab initio, successu

vero temporis, factum est salsum, salsugo aetates habet.

At non habet, neque enim nunc salsius est, quam olim fuit;

nunquam igitur mare factum est; itaque neque mundus».

Alex. – Argumentum hoc sane validissimum

est. I. C. – Imo nihil concludit prorsus adversus

eum qui dixerit mare fuisse ab initio salsum. Imbecillis

enim est ratio quam obijcit: omnia scilicet

pura facta esse ab initio. Nam, si extitit salsitas

inter alia entia, alicui enti infuisse necesse

est. Si qua terra salsa fuit tunc, quod Cardanus

non negat, nonne potuit et aqua esse? Multo

minus militat argumentum adversus nos, qui

credimus mare fuisse dulce cum fieret; nam

et dulce nunc etiam in imo est, ut aiunt. A tempore

igitur additam salsedinem propter tenuiorum

partium ablationem et habere etiam

aetatem (ut eius barbaris vocibus utar)

salsuginem non inficimur. Ergo salsedo intenditur.

Concedo. Aliam enim alijs in locis salsedinem

esse manifestum est, ergo et temporibus