Tommaso Campanella, Syntagma, p. 86
CAPUT IV ET ULTIMUM
In quo habetur iudicium de scriptoribus
Articulus 1
De quibusdam auctoribus in specie
Aristoteles naturae
genius merito ab omnibus auditur, plura enim
praestitit ac scivit quam quivis post
ipsum alius; verum, quemadmodum
optime dixit Horatius:
nihil esse ab omni
parte beatum,
sic non desunt qui huic obiiciantur, velut humanitatis nostrae
appendices,
naevi. Igitur in Physicis et Metaphysicis est quidem brevis et ut philosophum
decet, sed in
difficilibus et obscuris plus quam decet, effugitque
quaestiones vehementer arduas,
tanquam si nullius essent momenti, aut
in iis, veluti saepia eiecto atramento, ut
notavit alter Picus, sese occultat
effugitque piscantem animum, unica distinctione
de actu et potentia omnes
solvens difficultates: ut patet, dum tractat de raro cum
fit densum,
de existentia elementorum in misto, de anima in partibus
insectorum
divisorum perseverante, de generatione ex ente vel non ente, de
differentiis
in genere, de qualitatum ac formarum existentia, et alibi saepe.
In
his vero quae sunt parvi momenti, plura dicit quam necesse est, ut cum
tractat de sensibus et organis in libris De anima et De partibus animalium
sive inspectione anatomica. Similiter in libris Priorum et
in Topicis nunquam
finem facit et per minutissima ac fere
inutilia vagatur. Praeterea
in adducendis et examinandis dictis philosophorum sibi
nimium indulget,
omnes quasi despiciens, praesertim sapientissimum Parmenidem
et
Platonem, eorum dicta, quasi essent mechanici et indocti, spernens, nec