/203/ intelligentiam a rerum formis speciebusve,
sed per essentiam suam, quae omnium est rerum
similitudo, cognoscat. Si vero habita
mentio fuerit de eo quod secundo intelligitur,
Deum non se tantum, sed etiam omnia
intelligere, quare Aristoteles, cum dixerit Deum
se solum intelligere, ad id, quod primo intelligitur,
respexisse. Thomas Argentoratensis
tueri se a contradictione Aristotelem dicit,
cum in Metaphysica cognitionem rerum, quae
sunt extrinsecae, Deo abnuerit, in Ethicis
et alibi eandem illi tribuerit. Vult enim uno
modo dici posse Deum intelligere aliquid ut
primarium obiectum, altero ut secundarium.
Si de primo sermo habeatur et ratio, Deum
nihil extra se intelligere, quod et voluisse dicit
Augustinum, in Libro de quaestionibus octogintatairo et in commentario In
Genesim, scribentem Deum nihil extra se intueri.
Si vero de secundo fuerit controversia, Deum
alia extra se intelligere; quod et dixisse quoque
Augustinum affirmat, cum in 6. De Trinitate
scripserit Deum omnia, quae per Verbum
fecit, in Verbo cognoscere, et hoc modo
defendi posse Aristotelem putat.
Aureolus putavit aspectum et intuitum
Dei ad ipsam eius essentiam duntaxat terminari,
eminenter nihilominus attingere omnia,
non ita tamen ut plura sint, quae intelligantur.