Archivio dei filosofi del Rinascimento

/p. 405/ quoniam oculus eandem rem et altam et depressam

simul esse non posse recte dijudicat, ob id duo existimat

quae unum sunt, nec plura, quia plures esse oculi

non possunt. At in anima lux illa cum innumeras patiatur

divisiones, ob id mens multiplicata et spiritus

immundi etiam innumeri inesse creduntur, ut

non negaverim fucum subesse multis aliquibus etiam

Daemonem adesse, sed quod frequentius contingit

expono. Ob id igitur exorcismis potius quam medicinis

sanantur, nam anima fide – ut diximus – et imaginatione

regitur ac permutatur. Palam enim est

plurimos ex eis, verbis non sacris, sed prophanis liberari.

Dum vero sic moventur, ex halitu foedo caput

tentatur, simile quid patientibus comitiali morbo,

ob id in mulieribus frequentes, ob uteri corruptiones [...].

Sed[2] cur daemoniaci videntur aliqua cognoscere quae

antea nesciebant? Facta divisione, si non colluceant

partes, daemoniaci fiunt stupidi et amentes. Si vero

quasi animus inflectatur, ut de columna striata diximus,

in caeteris sunt prudentes, ob imaginum autem

multitudinem daemoniacos se esse putant. Ergo

in tam multiplici imaginum apparentia illud idem

accidit, quod in nebularum varietate et plumbi

colliquatione, cum in aquam postmodum projicitur,

namque figurae diversae atque admirabiles animalium,

plantarum, hominum instrumentorumque emergunt

aliarumque rerum, visu quidem delectabilium,

sed incognitarum, unde cum motus et iam illis quasi

in circulo accedat, varietates pene infinitae exurgunt.

Ab hac igitur formarum multitudine et mentis

communis auxilio futurorum et aliorum

incognitorum accedit notitia. Verum, si mens