Tommaso Campanella, Aforismi politici, p. 90
La decima di molti imperii sotto più climi e meridiani e
sotto il medesimo.
La undecima è di tutti gli uomini sotto la specie umana.
Societas est communio secundum naturam haec est cum
inter se | conveniunt et coniunguntur illae personae, quae
mutuam operam sibi possunt praestare ad bene vivendum.
4. Più naturale è il dominio e la communità dove il bene
è più commune a tutti. Violento è più dove è manco commune.
Homines inter se conveniunt et congregantur mutui boni
causa: quo igitur bonum communius fuerit, haec communio
atque societas illa erit firmior ac melior, eoque diuturnior
et constantior.
Boni communio signum est civitatis bene institutae.
Boni proprietas signum est reipublicae male institutae.
Bona sunt vel animi, vel corporis, vel fortunae.
Si omnia ista bona cives bene inter se communicant et
quivis omnibus opibus animi, corporis et fortunae ad salutem
communem utitur, societas erit maxima secundum
naturam constituta.
Ubi societas est magis secundum naturam ibi et imperium
in primis societas magis est secundum naturam.
Rerum aequalitas facit civitatem perfectam, firmam ac stabilem.
In commune conferre sua bona nihil aliud est quam omnia
ad societatem publicam referre; cum quis vel non omnia
ad publicam confert societatem, sed vel ad suam propriam,
vel ad paucorum potestatem et magnitudinem, ibi
societas bona fide unita non est.
Civitas est societas bona fide unita sub imperio moderato.