Tommaso Campanella, De sensu rerum, p. 123
minusve lucis. Ipsasque res inferiores innumeras, dum radios
quorsumlibet
effundunt videre, quia radij afficiuntur; audire vero quia
motus
mutuo communicant. Iam ostensum est oculum non videre
nec aurem audire exemplo
dormientium ac defunctorum: sed tenuem
spiritum in oculo videre, et in aure audire,
ergo tenuissimae stellae
sunt ex toto visus, auditusque, sensusque omnis exquisitus.
Nec
puto ipsis oblivionem et errorem accidere. Non enim exhalant partes
aliis
succedentibus, nec perturbantur externis passionibus nisi patiantur
ab invicem quae
nostra Tellus ab illis, ac solis intelligentiis
detur serena scientia.
~
Quapropter et mundi originem forte norunt, aut dubitant; nasus
enim nescit quod tota
anima scit. Cum ergo stellae sint partes, minime
videntur scire quidquid tota mundi
anima scit, aut mundus totus:
sed quidquid evenit eis, ex quo natae sunt. Animaeque
beatae si habitant
sic vivas lucidasque mansiones, res naturales vident omnes,
divinasque
ideas. Habent quoque lumen gloriosius iuxta Theol. quo elevantur
ad
visionem supernaturalem beatificam et veluti apud nos luces plurimae
sese mutuo
tangunt, intersecant, decussant, sentiuntque, ita in coelo
luces distinguuntur,
uniuntur et sentiunt. Animae quoque similes
illis itidem propriae lucis ordinatione
et directione consentiscunt. At
portionibus coeli inferioribus non tantus tamque
felix, securusque inest
sensus. Nec illi dubium esse debet, quin Deus sui
manifestationes
gloriosas plurimum faciat in coelo. At nos videre eas, resque
divinas
non possumus propterea quod (ut inquit San. Clemens ) vapores perpetuo
aërem occupantes, perpetuoque vel
invisibiles sursum exhalantes,
ac pugna quae inter coelum terramque fit, impediunt
visum
nobis, in medio pugnae manentibus, ut in fumo Bombardarum. At
cum
purgabitur igne mundus, omnia conspicientur. Praeterea corpus
nostrum opacum est,
solosque oculos transparentes habet, quibus inest
cornea tunica dura, et uvea, et
aqueus humor, et crystallinus, qui
accipiunt lucem crasso modo ac alteratam, idcirco
res spirituales videre
non datur. Praetervolant in conspectu nostro venti, et aër,
et nihil
eos videmus, multo minus videmus Angelos, ac Daemones, quorum
plenus
est mundus. At egressa anima ex hoc antro opaco (huius
instar
Plato nostrum corpus et statum depingit) videbit aërem, ventum,
Angelos,
omniaque tenuissima Entia, non existentibus panniculis
humoribusque oculorum, qui
impediant. Plus autem videbit, quae
purior extiterit, sicut
Brigidae et Catharinae visiones, dum purgantur,
et
a Deo impedimenta tolluntur, et roborantur, ostendunt; spiritusque
noster aëreus
fiet aër, et coelum. Et coelum quidem fit, dum exhalat
continuo nec ad nos
revertitur amplius, quoniam perplacet libertas
magis, fitque unum cum aëre. At mens
immortalis non remanet in
aëre, sed usque ad stellas, vel supra transfertur, nisi
corporis labe maculata