Tommaso Campanella, De sensu rerum, p. 188
trahant. Animalia vigilantia, sicut grus, noctua, gallus, canis,
vigilantiam
indere, si gestentur continuo, vel comedantur viscera, sicut
Iaspis
symbolo sanguinis cohibet fluxum: et inspiratio et transpiratio
et
aviditas hominis erga affectum quaesitum, communicant afficientium
rerum vim. Igitur
qui carnibus leonum et ursorum et Luporum,
magis autem visceribus vescuntur, fiunt
audaces, strenuique;
hinc ossium medulla laudatur. Homerus
canit, Achillem , ex his nutritum
evasisse audacissimum, et
robustissimum Graecorum. Idem
Virgilius de Camilla . E contra animalia timida, sicut lepus,
cervus,
hominem efficiunt timidum fugacemque. Astuta vero ut vulpes,
corvus,
apis, simia, hiena, polypus, astutos; stolida, sicut asinus,
phasianus,
gallina ignorantes. Quae noctu loquuntur, ut luscinia, gallus,
bubo,
dormientes loqui. Memoriae expertia, ut struthio; musca, Ostrea,
obesse
memoriae; Sic de caeteris iudicabis, quod proprias inferunt
passiones: et sicut
calida calefaciunt, frigida frigefaciunt, humida humectant,
sicca exsiccant, vel sui
mistione, ita passiones alias communicare.
Ergo senescentia senescere faciunt,
iuvenia iuvenescere, venenosa
venenescere, crudelia immitescere, rabida rabire.
Praeterea arbitror
animalium partes humanis consimilibus partibus convenire,
et
prodesse vel obesse. Itaque ad roborandos nervos humanos portionem
nervosam
animalium maceratam contritamque valere: ad
ossa vero medullas ossium: ad carnes,
carnes, ad iecur, iecora, ad splenem
splenes; sed quia augeri lienem et vasa immunda
obest nobis,
idcirco ad nocendum lieni, et fovendam atram bilem, lien
animalium
valet, ad felleam vesicam ipsorum fel; et quidem ad augendos
humores,
qui excrementa sanguinis sunt, conferunt vasa ipsorum et
humores
consimiles: Sanguis quoque ad sanguinem sed iuvenis et
consimilis
animalis; alioquin facile transit in spiritus nutrimentum
pravum.
Potest quoque Magia inter homines producere affectiones
odij, amoris,
fiduciae, fastidij, utendo animalibus inimicis et amicis, et
applicando. Quapropter
ad lascivum amorem augendum, aut imprimendum,
masculum palumbum mulieri, foeminam
palumbam viro
exhibere in cibum confert multum. Praesertim si columba uxor
fuerit
columbi: idem de passeribus caeterisque lascivis animalibus, ut
concilient
amorem, sed repetitis vicibus. Ad pium amorem valet Pelicanus,
aut
ciconia, alteri matrem, alteri filium Ciconiae paebendo. Ad
odium alterius canis,
alteri felis detur in cibum; omniaque mutuo se se
odio pro sequentia. Ad iram
excitandam iracunda animalia, ad velocitatem
velocia, ad pigritiam pigra, ad
luxuriam luxuriosa. Sed quidem
quando praevalent passiones iam dictae, exhibenda
videntur magis,
ut luxuriosa in Vere, et quando coeunt; et cum belligerant,
subito
praebenda videntur corda utriusque personis duabus, quibus rixam
aut
odium mutuum procuras. Quando coturnices certat duello, ut