Tommaso Campanella, De sensu rerum, p. 189
Neapoli consueverunt, sunt ad rem. Similiter herbis et
mineralibus
utemur. Namque non modo calefaciunt, lubricant, infrigidant,
humectant;
sed dum has operantur actiones, inducunt iam dictas
affectiones.
Quapropter vaporosae et viscosae somniferae sunt, ut oppium,
lactuca;
lentae, et acuti saporis, et montanae vigiliam procurant, ut
sinapes.
Aromaticae, vires et sollicitudinem. Acres salsaeque luxuriam,
acetosae
vel frigidae castitatem. Nigrae et feculentae atram bilem et
moerorem et somnia
dira. Albae acutaeque laetitiam. Albae corpulenteque [corpulentaeque]
phlegma et pigritiam. Succiplenae, rubraeque sanguinem, ut cerasa
et
uva, ac proinde hilaritatem. Habent quoque symbolum cum
partibus corporis humani,
quibus etiam prosunt. Pulposae carnibus ut
pyrum, frumentum, pepo: Nervosae nervis,
ut castaneae, glandes, cardui;
siccae ossibus ut myrtus. Porta
autem ex figura putat argumentandum,
ut cucurbita capiti; sed melius, si addas
calorem, colorem et
consistentiam, ut rubra et succulentae prosint sanguini: albae
duraeque
ossibus: croceae choleram augent, non expellunt, ut putant
magi
Empyrici, nisi per similitudinem attrahentem, ut dictum est. Vidi
apud
Neocastrum. Citria et limones grandes, quorum alia formantur
a natura instar manus
hominis cum digitis, et brachiali prorsus,
et planta; alia sicut cor, alia sicut
veretrum cum praeputio et testibus:
alia sicut cunnus omnino, ut rideas ac mireris,
simul. Atque existimanda
sunt praedictis membris per symbolum prodesse. At in
mari
Parthenopeo vidimus de genere imperfectorum piscium, quendam
prorsus
similem veretro humano. Et alium cunno muliebri. Ipsorum
semina humano semini
prodesse palam est; precipue alba pinguiaque
illi similia, ut nuclei pinearum et
pistaciorum et ova. Quoniam vero
inter plantas est amicitia, et inimicitia et mas et
foemina, eadem ratione
qua de animalibus diximus, applicari ad usum possunt.
Existimabimus
insuper res omnes attractivas ad amorem valere, sicuti
magnes,
cornu cervi trahentis colubros naso, succinum trahens paleam
et
caratoblepharon, quem gestabant Aegyptiae appetentes maritum.
Quidam pilos et semen
conficiunt misturis, ut foemina in illis eorum
passionem hauriat, et sensum et
aviditatem. Et quamvis haec non attrahant
plerumque et per se, applicata tamen
affectum attrahendi
habenti mixtionem, et vires addunt. E contra res expulsivae ac
faetidae
conciliant odium, sicut stercus amasiae, menstruum, sputum,
crepitus;
et quando res una non sufficit, multae ac multories sufficiunt.
Addit
Ovidius remedia contra amorem venationem et bellum
et alia exercitia,
quae passionem validiorem indant, et hoc verum est. Iussit Moyses
ne coquas haedum in lactae matris suae. Credo
equidem, et ut charitatem
etiam erga bestias doceret; quo tenacius erga homines
eam
coleremus; Et quia remanet sopitus in cadaveribus sensus, et alterius
alter
et proprio malo dolet, malamque coctionem efficiunt. Haud