Testimonianze
Precedente | Successivo |
26 – 1625. Christoph Besold (1577-1638). Christophori Besoldi, Jurisconsulti et Antecessoris Tubingensis, Dissertatio politico-iuridica de Majestate in genere, eiusque Juribus specialibus, in tre sectiones distributa. Accedit Tractatus Singularis de Reipublicae Statu Mixto, Argentorati, Impensis Heredum Lazari Zetzneri, mdcxxv, 237-[2] p. |
|
/103/ Atheista autem maximus fuit Lucianus, qui sequitur Epicuraeos & providentiam ridet [...] Inter recentiores, Pomponatius, Pomponius Laetus, & Calderinus Atheistae seu Epicuraei fuerunt [...]. Superioribus annis, hanc impietatem fovit Julius Caesar Vanninus: qui de admirandis naturae arcanis, scripsit librum satis eruditum, ac a Theologis Parisiensibus approbatum. Qui tamen statim mihi suspectus fuit, cum omnia tribuat naturae, eamque etiam Deam magnam vocet, ac frigide satis Epicuraeos refutet. Ac si idem antea conscripserat tractatum, titulo specioso ornatum: eum enim indigitavit Amphitheatrum Providentiae aeternae: in quo ex professo Epicuraeos oppugnat. Sed tamen postea Atheismi, ejusque propugnationis callidae atque occultae convictus, supplicio crudeli in Gallia effectus fuit. Rosset, histoir. Tragiques, num 5. |
/103/ Il più grande tra gli atei è invece Luciano, che segue gli Epicurei e si fa beffe della provvidenza [...] Tra i moderni furono atei o epicurei Pomponazzi, Pomponio Leto e Calderino[33] [...]. Negli ultimi anni questa empietà è stata appoggiata da Giulio Cesare Vanini che ha scritto il De admirandis naturae arcanis, un libro molto erudito, approvato dai teologi della Facoltà di Parigi; esso però mi parve subito sospetto per il fatto che attribuiva tutto alla natura, chiamata a gran voce grande Dea e confutava abbastanza fiaccamente gli epicurei. E anche se lo stesso Vanini aveva in precedenza scritto un trattato, insignito di un titolo specioso – infatti lo intitolò Amphitheatrum Providentiae aeternae, in cui combatte apertamente gli epicurei – in seguito tuttavia, scoperto il suo ateismo, mascherato con astute argomentazioni, fu sottoposto in Francia ad un crudele supplizio. vedi Rosset, histoir. Tragiques, num 5. |
Indice
(l’ordine cronologico, almeno per alcuni testi, si riferisce alla data di produzione e non di pubblicazione)
1619
1- Histoire Véritable de tout ce qui s’est fait et passé depuis le premier janvier 1619, Paris, Alexandre, 1619.
2- Mercure François, t. v, Paris, Richer, 1619.
3- D’Autreville, Inventaire général des affaires de France, Paris, Ian Petit-Pas, 1620.
4- C. Malingre, Histoire générale des derniers troubles, Paris, Ian Petit-Pas, 1622.
5- Histoire véritable de l’exécrable docteur Vanini, Paris, Soubron, 1619.
6- F. De Rosset, Les Histoire mémorables et tragiques, Histoire v, Paris, Chevalier, 1619.
7- G. de Catel, Lettera a Nicolas-Claude Fabri de Peiresc del febbraio 1619.
1621
8- J. Gaultier, Table chronographique de l’Estat du Christianisme, Lyon, Rigaud, 1621.
1622
9- M. A. De Dominis, Lettera a Giacomo I d’Inghilterra dell’11 febbraio 1622.
1623
10- M. Mersenne, Quaestiones in Genesim, Paris, Cramoisy, 1623.
11- Ch. Sorel, Histoire comique de Francion, Paris, Billaine, 1623.
12- Effroyables pactions faictes entre le diable et le pretendus Invisibles, 1623.
13- G. Naudé, Instruction à la France, Paris, Iulliot, 1623.
14- F. Garasse, La doctrine curieuse, Paris, Chapelet, 1623.
15- F. Ogier, Iugement et censure du livre de la doctrine curieuse, Paris, 1623.
16- F. Garasse, Lettres justificative del 6 novembre 1623.
17- M. Molé, Mémoires, t. i, Paris, Renouard, 1855.
1624
18- F. Garasse, Apologie, Paris, Chappelet, 1624.
19- J. de Silhon, Lettre à l’evesque de Nantes, 1624.
20- M. Mersenne, L’Impiété des Déistes, t. i, Paris, Bilaine, 1624.
21- M. Mersenne, L’Impiété des Déistes, t. ii, Paris, Bilaine, 1624.
22- Théophile de Viau, Apologie, 1624.
23- A. Remy, Deffence pour Estienne Pasquier, Paris, Ruelle, 1624.
24- F. Garasse, Epistre à Monsieur d’Oignon, Paris, Quesnel, 1625.
1625
25- F. Garasse, La somme théologique, Paris, Chappelet, 1625.
26- Ch. Besold, Dissertatio politioco-juridica de Majestate, Argentorati, Zetzner, 1625.
1626
27- J. de Silhon, Les deux vérités, Paris, Sonnius, 1626.
1628
28- R. Burton, The anatomy of melancholy, London, Crips, 1628.
29- Von dess Doctoris Julii Caesaris Vanini, sonsten Luciolus genandt, erschröcklicher gottloser Lehr, in M. Zeiller, Theatrum tragicum, Tübingen, Brunn, 1628.
1629
30- Ch. Cotin, Discours à Theopompe, 1629.
31- R. Fludd, Sophia cum Moria certamen, Frankfurt, Rötel, 1629.
1630
32- E. Richer, Vindiciae doctrinae, Coloniae, Egmond, 1683.
33- R. Descartes, Lettera del 17 ottobre 1630.
34- M. Mersenne, Questions rares et curieuses, Paris, Billaine, 1630.
1632
35- G. Franzosi, De divinatione per somnium, Francofurti, Beyer, 1632.
1634
36- J. de Silhon, De l’immortalité de l’ame, Paris, Billaine, 1634.
1635
37- C. Clemens, Musei, sive Bibliothecae, Lugduni, Prost, 1635
38- J. J. De Loyac, Le libertin converty, Paris, Toussainct du Bray, 1635.
39- J. A. de Richelieu, Mémoire, mss.
40- J. Gaches, Mémoires mss.
41- S. Dupleix, Histoire de Louis le Juste XIII, Paris, Sonnius, 1635.
1637
42- J. Cluver, Historiarum totius mundi Epitome, Lugduni Batavorum, Marcus, 1637.
43- F. de la Mothe le Vayer, Petit discours de l’immortalité de l’ame, Paris, Courbé, 1637.
1639
44- G. Voet, De atheismo, Utrecht, Roman, 1639.
1641
45- H. Sponde, Annalium Emin.mi Card. Caes. Baronii continuatio, Lutetiae, La Noue, 1641.
46- A. D’Abillon, La divinité defendue, Paris, Iosse, 1641
47- M. Ruar, Lettre à Mersenne del 13 settembre 1641
48- M. Mersenne, Lettre à Ruar del 1° dicembre 1641.
1642
49- F. Grenaille, La mode ou le charactère de la religion, Paris, Gasse, 1642.
1643
50- G. Patin, Lettre à Ch. Spon del 16 novembre 1643.
51- G. B. de Gramond, Historiarum Galliae, Toloae, Colomerius, 1643.
52- M. Schoock, Admiranda methodus, Utrecht, Waesberge, 1643.
53- R. Descartes, Epistola ad cel. virum Gisbertum Voetium, Amsterdam, Elzevir, 1643.
1645
54- R. Descartes, lettera del 16 giugno 1645.
55- S. Desmarets, Ultima patientia, Groningae, Nicolai, 1645.
1646
56- M. Schoock, Necessaria et modesta defensio, Groningae, Nicolai, 1646.
57- S. Desmarets, Bonae fidei sacrum, Groningae, Nicolai, 1646.
1647
58- C. van Baerle, Epistolarum liber, Amsterdam, Blaev, 1647.
1650
59- Naudaeana et patiniana, Paris, Delaulne, 1701.
60- Patiniana, ms. 7071 della Österreichische Nationalbibliothek di Vienna.
1653
61- Zacharie de Lisieux, Saeculi genius, Paris, Cramoisy, 1653.
62- Th. Raynaud, Erotemata de malis ac bonis libris, Lugduni, 1653.
1655
63- Ch. Sorel, La science universelle, t. iv, Paris, Le Gras, 1655.
1657
64- L. Guez de Balzac, Socrate chrestien, Paris, Courbé, 1657.
65- G. Tallemant des Reaux, Historiettes, t. i, Paris, Levavasseur, 1834.
1690
66- J. E. Schwelling, Exercitationes cathedrariae, Bremae, Brauer, 1690.